We zijn er gek op in Nederland: zout. Maar liefst 85% (!) van de Nederlanders eet dagelijks teveel zout. Hoe (on)gezond is dat precies? Wat zijn de gevolgen van teveel zout eten? En hoe kun je toch lekker zoutarm eten? We stellen 6 vragen aan Steffi Haazen, diëtist bij Zuiver Eten en de Mijn Leefstijlcoach app van Albert Heijn, waar je leuke uitdagingen kunt starten om beter te eten.
Hoe (on)gezond is zout eigenlijk?
‘Zout zelf is niet ongezond. Ons lichaam heeft zout nodig, voor verschillende functies in het lichaam. Het regelt bijvoorbeeld de vochtbalans van het lichaam en de bloeddruk. Ook is zout nodig voor een goede werking van de spier- en zenuwcellen. En voor het prikkelen van zenuwen. Zout wordt pas een probleem als we te veel binnenkrijgen. Je bloeddruk kan stijgen als je veel zout inneemt. Dat kan op langere termijn zorgen voor schade aan het hart, hartvaten en nieren.’
Hoeveel zout mag je op een dag?
‘Je mag maximaal 6 gram zout per dag. Daar zit je al snel aan. Ook als je alles wat je eet op een dag, zelf vers bereidt. Stel: je kiest voor een simpel ontbijt met yoghurt en granola. In de middag neem je een salade met een broodje en bij het avondeten strooi je alleen wat zout over de aardappels. Dan zit je al bijna aan die 6 gram. Maar de meeste mensen eten anders en krijgen te veel zout binnen. Als je in de middag 4 boterhammen eet met vleeswaren, en je neemt naast het avondmaal nog 1 of 2 tussendoortjes, dan ga je al heel snel over de zoutnorm heen. Nederlanders krijgen gemiddeld 8 gram per dag zout binnen. Een derde meer dan aanbevolen.’
Wat is het grootste misverstand over zout eten?
‘Dat is toch echt dat mensen zeggen: ik voeg geen zout toe aan het eten, dus ik krijg niet teveel zout binnen. We krijgen veel ‘onzichtbaar zout binnen, waar je je niet bewust van bent. Het zit in bijna alle bewerkte producten. Bijvoorbeeld brood, kaas en vlees. Vooral in bewerkt vlees, zoals vleeswaren voor op brood, worstjes en schnitzels. Ook zit er veel zout in sauzen en kruidenmixen.’
Hoe makkelijk kun je wennen aan minder zout eten?
‘We hebben écht niet veel zout nodig om lekker te eten, maar het is inderdaad wel even wennen. Dat is vooral een kwestie van aanpassing in je hersenen, die daar even de tijd voor nodig hebben. En als je dan na een week of 2 gewend bent aan minder zout, gebeurt er iets heel moois. Je gaat de echte smaken van pure producten sterker proeven, en je leert ze ook meer waarderen. En eten met veel zout ga je dan ook minder lekker vinden.’
Hoe kun je toch lekker eten zonder te veel zout?
‘Er zijn genoeg alternatieven. Doe in plaats van zout een scheutje olijfolie over je eten voor meer smaak. Kies voor jonge kaas, mozzarella of Hüttenkäse in plaats van belegen of oude kaas. Want hoe jonger de kaas, hoe minder zout. Ook verse kruiden zijn heerlijke smaakmakers. En kies je voor een kruidenmix? Dan heb je die ook met minder zout. Deze bestaan dan vaak uit specerijen.’
In Mijn Leefstijlcoach zit een uitdaging Lekker minderen met zout. Wat leer je?
‘Als diëtist leer ik je in de challenge Lekker minder met zout* 7 dagen genieten van zoutarm eten. Zodat jij dit na de challenge ook zelf kan blijven toepassen. Ik deel makkelijke en lekkere recepten zonder toegevoegd zout. Want dat is de eerste manier om minder zout binnen te krijgen: zelf eten klaarmaken! In de challenge hebben we ook een zoutmeter, waarmee je inzicht krijgt hoeveel zout er in vaak gegeten producten zit.’
Een leuke tip van Steffi
‘Pak in de winkel een product uit het schap dat je normaal kiest. Daarna pak je vaak uit hetzelfde schap eenzelfde soort product. Kijk op de etiketten van beide verpakkingen hoeveel gram zout er per 100 gram zit, en vergelijk. Zit er een groot verschil in? Kies voor de variant waar het minste zout in zit. Als je dit doet, maak je in ieder geval een bewuste keuze.’
Bron: VGZ, 22-03-2023